سوررئالیسم در مثنوی معنوی
Authors
abstract
سوررئالیسم جریانی است هنری و ادبی که در ابتدای قرن بیستم درکشور فرانسه آغازشد. سوررئالیست ها به وجود عالمی ماورای عالم ماده معتقد بودند و راه رستگاری را در اشراقاتی می دانستند که در طی آن انسان از واقعیت و زندگی عادی خویش می برد و به عالم ماورا دست پیدا می کند. آنان به ضمیر ناخودآگاه معتقد بودند و از شیوه هایی چون نگارش خودکار، هذیان، جنون و خواب و رویا برای ثبت محتویات ضمیر ناخودآگاه استفاده می کردند. بسیاری از اصول سوررئالیستها را درعرفان ایرانی نیز می توان یافت و ژرف ساختهای اصلی جریان سوررئالیسم، شباهت و پیوند نزدیکی با عرفان ایرانی دارد. از جمله این تشابهات می توان به این موارد اشاره کرد: نگارش خودکار یا بداهه گویی، آمیختن جد و هزل ، تکیه برکشف و شهود و ترجیح عشق بر عقل، اهمیت جنون و دیوانگی و... که بسیاری ازین موارد را می توان درآثاریکی از بزرگترین عارفان و شاعران این سرزمین یعنی مولانا یافت. در این پژوهش ابتدا مقدمه ای در باب مکتب سوررئالیسم و آراء و عقاید آنان ذکر خواهد شد، سپس شیوه های سوررئالیستی و عقاید سوررئالیستی مولانا در مثنوی مورد بررسی قرارخواهد گرفت.
similar resources
واکاوی تشابه و افتراق مؤلّفههای سوررئالیسم غربی و مؤلّفههای مشابه در مثنوی معنوی
سوررئالیسم مکتبی است که در قرن بیستم در فرانسه پدیدار شد. این مکتب دارای اصولی است که مهمترین آنها عبارتاند از: رؤیا و تخیّل، نگارش خودکار، تصادف عینی، جنون و دیوانگی، امر شگفت و جادو و ... . هر چند این مکتب در اروپا مطرح شد، امّا پیشتر در میان فرهنگهای دیگر نشانههایی از آن دیده میشد. آثار عرفانی شرق از جمله عرفان ایران نمونهای از آن است. میتوان گفت نویسندگان متون صوفیه پیش از ظهور سوررئا...
full textسوررئالیسم در مثنوی مولانا
درباره شباهت سبک مولوی با شیوه سوررئالیسم سخن فراوان گفته شده است. شیوه تصویرگری مولوی چنان متنوّع و تکرار نشدنی است که نمی توان تخیل و تجربه شعری او را در زمره روش خاصی از روش های شناخته شده در نقد شعر قرار داد. او هم نمادگرای بزرگی است و هم سوررئالیستی با تجربه های شگرف. به هر حال، میان روش مولوی و روشی که آندره برتون با عنوان روش سوررئالیستی معرّفی کرده، با وجود تفاوت های فرهنگی و زمانی، شبا...
پیرامتنیت در مثنوی طاقدیس و مثنوی معنوی
مثنوی طاقدیس اثر ملا احمد نراقی به تقلید ازمثنوی معنوی سروده شده و همچون این اثر سترگ درآن موضوعات فراوانی از دیدگاه عرفان و مذهب مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. در این مقاله میزان تاثیر پذیری مشترک حکایات مثنوی طاقدیس (به عنوان زبر متن) و مثنوی معنوی (به عنوان زیرمتن) از قصص قرآنی (به عنوان سر متن) بر مبنای نظریۀ پیرامتنیت ژرار ژنت واکاوی شده است. یافتههای این مقاله نشان میدهد که هم مولا...
full textمثنوی طاقدیس و مثنوی معنوی
مثنوی مولوی به عنوان یکی از آثار مشهور عرفانی از دیرباز مرکز توجّه شاعران دیگر بوده است. به همین دلیل، بارها تقلیدهایی از آن صورت گرفته است. یکی از مثنویهایی که به تقلید از آن سروده شده است و از نظر صورت و محتوا شباهتهایی به مثنوی مولوی دارد، مثنوی طاقدیس اثر ملاّ احمد نراقی است. این مقاله متضمّن مقایسة این دو مثنوی و نتایج مترتّب بر آن با رویکرد انتقادی است. از نظر عوامل صوری، مقایسة این دو نشان...
full textاحیای علم در مثنوی معنوی
از مسائلی که در سنّت تصوّف و عرفان اسلامی به آن توجّه بسیار شده است، مسأله علم و دانایی است و شؤون و مراتب آن و تفاوت دانایی حقیقی از نادانیای که خود را دانایی مینماید و اینکه چگونه میتوان به این دانایی حقیقی رسید. از اینرو یکی از مساعی اصلی عارفان مسلمان، خصوصاً به هنگامی که علوم دیگر به نام علم مشهور میشوند، احیای علم حقیقی است. کتاب احیاء علوم الدین امام محمّد غزالی یکی از نمونههای...
full textMy Resources
Save resource for easier access later
Journal title:
فصلنامه عرفانیات در ادب فارسیجلد ۷، شماره ۲۶، صفحات ۱۴۷-۱۶۵
Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023